«Ատելության խոսքի դեմ պայքարի ուղիները դասընթացի» ամփոփում
PR մասնագետ, ԵՊՀ սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի դասախոս, դոցենտ Նվարդ Մելքոնյանը, ով ներկայացրեց «ՀՀ բնակչության ատելության խոսքի ընկալումները և լրատվական աղբյուրներում ու հանրային դեմքերի ելույթներում ատելության խոսքի դրսևորումների նկատմամբ վերաբերմունքը» սոցիոլոգիական հետազոտության արդյունքները, որոնք արվել էին SPRING-PR-Company ընկերության կողմից։ Մասնավորապես, տիկին Մելքոնյանի կողմից լսարանին ներկայացվեցին հետազոտության ինչպես քանակական, այնպես էլ որակական տվյալները, որոնց շրջանակներում այնպիսի հարցերի պատասխաններ էին, ինչպես
- Ովքե՞ր են ատելության խոսքի տարածողները,
- Որտե՞ղ է ատելության խոսքի ու խոսքի ազատության սահմանագիծը։
- Նկարագրել սոցիալական տարբեր խմբերի պատկերացումներն ատելության խոսքի վերաբերյալ,
- Բացահայտել ՀՀ-ում ատելության խոսք տարածող հիմնական հարթակները,
- Պարզել ՀՀ բնակիչների վերաբերմունքը ատելության խոսք տարածող հարթակների նկատմամբ
- Պարզել, թե ատելության խոսքն ինչ ազդեցություն է ունեցել հարցվածների ու թիրախային այլ խմբերի վրա և այլն։
Երկրորդ բանախոսը իրավաբանական գիտությունների թեկնածու, ԵՊՀ քաղաքացիական իրավունքի ամբիոնի դոցենտ Արփինե Հովհաննիսյանն էր, ով լսարանին մատուցեց «Կեղծ լուրերը` որպես ատելության խոսքի տարածման միջոց» թեմայով դասախոսություն։ Բանախոսությունը մեկնարկեց մերօրյա իրականության վրա անմիջական ազդեցություն ունեցող երկու դատական գործընթացների՝ Քենիայի գերագույն դատարանում և Կոլիֆոռնիայի դատարանում «Մետա» ընկերության դեմ քննվող գործերի հանգամանքների ներկայացմամբ, որին հաջորդեց «կեղծ լուրեր»-ի կառուցակարգի հիմքում ընկած «երեք համաշխարհային շոկերի»՝ որպես նախապատմություն ներկայացմամբ։
Պանելային քննարկման մասնակիցները անդրադարձան ադրբեջանական սոցիալական հարթակներում արմենոֆոբիայի տարաբնույթ դրսևորումներին՝ վերհանելով դրա պատճառներն ու շարժառիթը, ինչպես նաև անդրադարձ կատարեցին հայկական մամուլում։
Պարոն Վարդանյանի հետ քննարկում ծավալվեց հետևյալ հարցերի շուրջ.
- Արդյո՞ք բերված կոնկրետ օրինակները պարունակում են ատելության խոսք։ Ո՞ր ձևակերպումներ են, որ ինքնին ատելության խոսքի դրսևորում են։
- Արդյո՞ք լրագրողը պատասխանատվություն է կրում իր տարածած նյութի համար։ Ինչպե՞ս պետք է նյութը հրապարակվի, որ լրագրողը չվերածվի ատելության խոսք տարածողի։
- Ինչպե՞ս պետք է վարվել, երբ ատելության խոսք տարածվում է ուղիղ եթերում, ի՞նչ գործողություններ պետք է իրականացնի լրագրողը իրավիճակը հարթելու համար։
Տիկին Հարությունյանը ներկայացրեց նաև ՄԻԵԴ մի շարք հետաքրքրական նախադեպային գործեր, որոնք վերաբերում են լրագրողական գործունեությանը և կարող են օգտակար լինել դասընթացի մասնակիցներին՝ իրենց հետագա մասնագիտական գործունեության ընթացքում։
- ատելության խոսքի էությունը և դրա դեմ պայքարի կարևորությունը
- ատելության խոսքի դեմ պայքարի ներպետական և միջազգային կառուցակարգերը,
- միջազգայնորեն ընդունված կանոնները պատերազմական հանցագործությունների և ռազմական իրավիճակների լուսաբանման ընթացքում,
- Մետայի (Ֆեյսբուքի) քաղաքականությունը ատելության խոսքի նկատմամ։