Գործունեություն
«Կանխարգելե՛նք բուլլինգը համատեղ ուժերով» 2րդ հոսքի դասընթացի ամփոփում

«Կանխարգելե՛նք բուլլինգը համատեղ ուժերով» 2րդ հոսքի դասընթացի ամփոփում

Ավարտվեց ուսուցիչների համար նախատեսված՝ «Կանխարգելե՛նք բուլլինգը համատեղ ուժերով» 2-րդ հոսքի դասընթացը, որին մասնակցեցին ՀՀ բոլոր մարզերի ու մայրաքաղաք Երևանի թվով 26 ուսուցիչ։

Բացման խոսքով հանդեսեկավ «Լիբերալ քաղաքականության ինստիտուտ» ՀԿ֊ի նախագահ Տաթևիկ Մատինյանը։

Լիբերալ քաղաքականության ինստիտուտի նախագահ Տաթև Մատինյանն իր բացման խոսքում ընդգծեց, որ ուսուցիչների համար երկրորդ հոսքի կազմակերպումն ի սկզբանե թեև ծրագրով նախատեսված չէր, սակայն հաշվի առնելով այն հանգամանքը, որ դիմորդ ուսուցիչների թիվը շուրջ 900 էր, ինստիտուտը որոշակի ծրագրային վերանայումներ է իրականացրել ու ևս 26 ուսուցչի, ՀՀ տարբեր մարզերից, հնարավորություն ընձեռել մասնակցելու «Բուլլինգի կանխարգելման դասընթացին»։
Տիկին Մատինյանը նաև նշեց, որ բուլլինգը մեր օրերում մեծ տարածում ունեցող և խիստ վտանգավոր դրսևորումներից է, որի դեմ արդյունավետ պայքարի հիմնական երաշխիքը խնդրի համակողմանի դիտարկումն է և բոլոր շահագրգիռ կողմերի հետ շարունակական աշխատանքը։
 

2րդ հոսքի դասընթացը մեկնարկեց Շողեր Միքայելյանի «Բուլինգը դպրոցներում և կանխարգեկմանն ուղղված կիրառական մոտեցումները» բանախոսությամբ։ Շողերը «Նոր Լույս» մենթորինգային կենտրոնի համահիմնադիր-տնօրենն է։ Բանախոսին ներկայացրեց ու թեմայի կարևորությունը ևս մեկ անգամ ընդգծեց Լիբերալ քաղաքականության ինստիտուտի ներկայացուցիչ Վարդան Լաբլաջյանը։ Բանախոսությունը լի էր տարաբնույթ քննարկումներով և գործնական առաջադրանքներով։ Սկզբում դասընթացավարը ներկայացրեց որոշակի վիճակագրություն՝ դպրոցներում բուլինգի տարածվածության, դրա պատճառներին և հիմնախնդիրների վերաբերյալԱնդրադարձ կատարվեց նաև բուլինգի շուրջ հյուավող առասպելներին, քննարկվեցին դրա սահմանումները, տեսակները, բուլինգի ազդանշանները և դրա ազդեցությունը:

Երկրորդ թեման կրում էր «Ագրեսիվ վարքը հարաբերություններում` որպես թաքնված բուլլինգի տեսակ» խորագիրը։ Բանախոս՝ «Նոր Լույս» հասարակական կազմակերպության մենթորինգ փուլի պատասխանատու, հոգեբանության մագիստրոս Կարինե Հարությունյան։

Դասընթացի առանցքային թեմաներից մեկը հարաբերական ագրեսիան էր։ Բանախոսը սկզբում հավաքագրեց մասնակիցների կարծիքը այն մասին, թե ինչ է հարաբերական ագրեսիան, այնուհետև համադրելով և ամփոփելով դրանք տվեց հարաբերական ագրեսիայի սահմանումները։
Այնուհետև սահուն անցում կատարվեց ագրեսիվ վարքին, դրա նշանները, հաղթահարելու գործիքները։
Քննարկվեց մասնակիցների մանսագիտական փորձը․ երբ և ինչ իրավիճակներում են նրանք առնչվել ագրեսիվ վարքի, ինչպես են գործել նման իրավիճակներում և այլն։
Վերջում առանձնակի կարևորություն տրվեց ուսուցիչ-ծնող համագործակցությանը, ինչպես ագրեսիվ վարքի, այնպես էլ բուլինգի հաղթահարման գործում։
 

Դասընթացի առաջին օրը եզրափակվեց «Բուլինգի ազդեցությունն ու հետևանքները» թեմայի ներկայացմամբ: Բանախոս՝ լեզվաբան, քաղաքագետ Լիլիթ Սեֆիլյան:

Բանախոսության սկզբում ներկայացվեց բուլինգ հասկացության էությունն ու հասկացության մեկնաբանությունը, դրսևորման հիմնական եղանակներն ու առանձնահատկությունները։ Բանախոսը խնդրեց դասընթացի մասնակիցներին կիսվել իրենց փորձով ու իրենց հանդիպած բուլինգի դեպքերով, որոնք քննարկման միջոցով մանրամասն ու առանձնակի ուսումնասիրվեցին։
Բանախոսի կողմից ներկայացվեցին բուլլինգի ձևերն՝ ըստ հիմնական երկու խմբերի՝ ուղղակի ու անուղղակի, ինչպես նաև բուլինգի շղթայի դերակատարները ու այն, թե ինչպես պետք է վարվել յուրաքանչյուրի հետ գրագետ աշխատանքի համար։
Բուլինգի թողած ազդեցությունն ու հետևանքները ուսումնասիրելու համար, բացի տեսական մասը, իրականացվեց գործնական աշխատանք։

Երկրորդ օրվա առաջին թեման էր՝ «Անվտանգ և բռնությունից պաշտպանված միջավայրի ստեղծումը» Բանախոս՝ Հանրապետական մանկավարժահոգեբանական կենտրոնի տնօրենի տեղակալ, կրթության փորձագետ Հայկուհի Ադամյան։

Բանախոսությունն ընթացավ ինտերակտիվ կերպով: Մասնակիցներին հանձնարարվեց իրականացնել գործնական աշխատանք, որի ընթացքում բանախոսի կողմից ներկայացված պատմության հիման վրա խմբերը առանձնացրեցին իրենց կարևոր թվացած 3 միտք կամ գաղափար, ապա ընտրեցին այդ մտքերից ամենակարևորը ու վերջում մեկնաբանելեցին այն։
 Բանախոսությունն ընթացավ ինտերակտիվ կերպով: Մասնակիցները ծանոթացան դասարանում դրական, ապահով և անվտանգ միջավայր ստեղծելու և պահպանելու կարևոր սկզբունքներին, սովորողների առաջադիմության և դրական ինքնազգացողության վրա դասարանում տիրող մթնոլորտի ազդեցության մասին, այնուհետև պատմության շուրջ աշխատանքի միջոցով վերհանեցին սովորողների հետ այս թեմայով քննարկումներ անելու կարևոր պայմանները։
 Բանախոսը ներկայացրեց, թե ինչպես կարելի է խոսել սովորողների հետ բուլինգի մասին, բուլինգի նկատմամբ հիմնական վերաբերմունքի և հնարավոր արձագանքների մասին, ինպես նաև առանձին մանրամասն քննարկում ծավալվեց այն թեմայով, թե ինչպես հավատարիմ լինել ինքդ քեզ և ինչպես պաշտպանել ուրիշներին։ Քննարկվեց նաև ընդդեմ բուլինգի դասարանական կանոններ ունենալու անհրաժեշտությունը։

Վերջին թեման հետևյալն էր՝ «Հուզական գրագիտությունը՝ որպես բուլինգի կանխարգելման միջոց»։

Բանախոսությունների շարքը եզրափակեց ՀՊՄՀ Կրթության հոգեբանության և սոցիոլոգիայի ֆակուլտետի դասախոս, ՀՄԿ վերապատրաստող մասնագետ Անի Խուդոյանը։ Բանախոսության ժամանակ ներկայացվեց հուզական գրագիտության ու ապրումակցման կարևորությունը բուլինգ երևույթի դեմ պայքարի հարցում։ Ներկայացվեց բուլինգի դրսևորման պատճառները և կապը ինտելեկտի երեք տեսակների հետ։ «Հույզերի գնդակ», «Դատարկ աթոռ», ինչպես նաև այլ խաղերի միջոցով մասնակիցները սովորեցին, թե կոնկրետ ինչպես է պետք սեփական հուզերն ու զգացմունքները ճանաչել, նաև դրանից հետո փորձել դիմացինի դրության մեջ մտնել ու այդպիսով նաև ճիշտ կանխարգելել ու հաղթահարել կոնֆլիկտները։

  Բանախոսի կողմից ներկայացվեցին նաև այն հնարքները, որոնց կիրառումը թույլ կտա ուսուցիչներին բացահայտել այն դեպքերը, երբ աշակերտները փորձեն թաքցնել իրենց հույզերը, իսկ դրանից հետո, թե ինչպես պետք է ապրումակցել ու փոխհատուցել հուզական վնասը։ Դիմացինի ստացած հուզական վնասը փոխհատուցելու վերաբերյալ ուսուցիչներին տրվեցին կիրառական հնարքների առաջարկներ, որոնք թույլ կտան նվազեցնել ու հաղթահարել այդ վնասը։

Դասընթացի ավարտին, բոլոր մասնակիցներին հավաստագրեր հանձնեցին «Լիբերալ քաղաքականության ինստիտուտի» խորհրդի անդամ Մարիամ Խզմալյանն ու ծրագրերի համակարգող Ալիկ Բադալյանը:
 
 
Դասընթացն իրականացնում է «Լիբերալ քաղաքականության ինստիտուտը», ՀՀ֊ում Նիդերլանդների Թագավորության դեսպանության աջակցությամբ։